Raporlama

Hızlı Kılavuz: CSRD doğrultusunda nasıl raporlama yapılır?

Kimler raporlama yapmalı ve bu raporlar neleri kapsamalıdır?

Şirketiniz AB'de yerleşikse veya AB'de faaliyet gösteriyorsanız, yeni Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi (CSRD) kapsamındaki gereklilikler muhtemelen sizin için de geçerli olacaktır. CSRD'ye uygun raporlama zorunluluğu, 1 Ocak 2024'te veya sonrasında başlayan mali yıllardan itibaren, 500'den fazla çalışanı olan büyük Kamu Yararı Kuruluşlarından başlayarak aşamalı olarak uygulanmaktadır. CSRD, işletmelerin sürdürülebilirlikle ilgili riskleri, fırsatları ve etkileri hakkında sağladıkları bilgilerin kalitesini ve kullanılabilirliğini artırmak için Finansal Olmayan Raporlama Direktifi'nin (2014'ten itibaren) gereklilikleri üzerine inşa edilmiştir. Raporlama aşağıdaki gibi olmalıdır:

• Niteliksel ve niceliksel

• İleriye dönük ve geçmişe dönük

• Kısa, orta ve uzun vadeli zaman ölçekleriyle ilişkilendirilmiş

CSRD kapsamında, Avrupa Finansal Raporlama Danışma Grubu (EFRAG) tarafından diğer Avrupa kurumlarının alınan ek teknik tavsiyeleriyle birlikte 12 Avrupa Sürdürülebilirlik Raporlama Standardı geliştirilmiştir. On iki standart kendi içinde bölümlere ayrılmaktadır:

• Genel, kesişen standartlar

• Gündemdeki standartlar

• Sektöre özgü standartlar

Tüm şirketler ilk standarttaki kılavuz bilgileri takip etmeli ve ikinci bir genel, kesişen standart doğrultusunda raporlama yapmalıdır. Daha sonra, hangi konuyla ilgiliveya sektöre özgü standartlara göre raporlama yapmanız gerektiğini belirlemek için çifte önemlilik değerlendirmesi yapmalısınız. Çifte önemlilik değerlendirmesi yapmak konusunda bilgi için: Adım 2

Eğer değerlendirmeniz iklimle ilgili konuların önemli olduğunu ortaya koyarsa, şirketiniz iklime odaklanan ESRS E1 standardına uygun olarak raporlama yapmalıdır. Bu standart, aşağıdaki hususlarla ilgili bilgiler hakkında raporlama yapmanızı gerektirecektir:

• Şirketinizin iklim değişikliğini maddi olumlu ve olumsuz fiili ve potansiyel etkiler açısından nasıl etkilediği.

• Şirketinizin Paris Anlaşması (veya iklim değişikliğine ilişkin güncellenmiş bir uluslararası anlaşma) ile uyumlu ve küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlandırmaya uygun geçmiş, mevcut ve gelecekteki iklim azaltma çabaları.

• Şirketinizin stratejisini ve iş modelini sürdürülebilir bir ekonomiye geçiş doğrultusunda uyarlama ve küresel ısınmanın 1,5°C ile sınırlandırılmasına katkıda bulunma planları ve kapasitesi.

• Mevcut veya olası olumsuz etkileri önlemek, hafifletmek veya düzeltmek ve risk ve fırsatları ele almak için gerçekleştirdiğiniz diğer eylemler ve bu eylemlerin sonuçları.

• İklim değişikliği üzerindeki etki ve bağımlılıklarınızdan kaynaklanan önemli risk ve fırsatlarınızın niteliği, türü ve kapsamı ile teşebbüsün bunları nasıl yönettiği.

• Şirketinizin iklim değişikliği üzerindeki etkileri ve bağımlılıklarından kaynaklanan risk ve fırsatların kısa, orta ve uzun vadede şirketiniz üzerindeki finansal etkileri.

Uygulamada bunun anlamı, şirketinizin sahip olduğu bilgiler gibi bilgiler konusunda şeffaflık sağlamaktır:

• İklim değişikliği politikaları ve stratejileri

• Enerji tüketimi

• Kapsam 1, 2 ve 3 ayak izi (750'den az çalışanı olan işletmeler, açıklamanın ilk yılında Kapsam 3 verilerini atlayabilir)

• Sera gazı azaltma hedefleri ve yol haritaları

• AB Taksonomi uyumu

• İklimle ilgili riskler ve fırsatlar

Çifte önemlilik değerlendirmeniz iklim konularının önemli olmadığı ve bu nedenle raporlanmasına gerek olmadığı sonucuna varırsa, yine de iklim değişikliği ile ilgili önemlilik değerlendirmenizin sonuçlarına ilişkin ayrıntılı bir açıklama sunmanız gerekir.

CSRD ayrıca sürdürülebilirlik raporlama standartlarına göre bağımsız bir güvence hizmeti sağlayıcısı tarafından raporlama için zorunlu güvenceyi de kapsamaktadır. Bunun amacı bilgilerin doğru ve güvenilir olduğundan emin olmaktır.

Nerede ve ne zaman raporlama yapılmalı?

Raporlamaya ne zaman başlayacağınız işletmenizin büyüklüğüne ve durumuna bağlıdır. CSRD'nin standartlarına uygun raporlama zorunluluğu 2024-2026'dan itibaren aşamalı olarak uygulanacaktır.

1 Ocak 2024 veya sonrasında başlayan mali yıllardan itibaren:

• Bilanço tarihlerinde mali yıl boyunca ortalama çalışan sayısı 500'ü aşan Kamu Yararına Çalışan Kuruluşlar olan büyük teşebbüsler.

• Bilanço tarihlerinde, konsolide bazda, mali yıl boyunca ortalama 500 çalışan sayısını aşan büyük bir grubun ana teşebbüsü olan Kamu Yararına Çalışan Kuruluşlar.

1 Ocak 2025 veya sonrasında başlayan mali yıllardan itibaren:

• Bilanço tarihlerinde, mali yıl boyunca ortalama çalışan sayısı 500'ü aşan Kamu Yararına Çalışan Kuruluşlar dışındaki büyük teşebbüsler.

• Bilanço tarihlerinde, konsolide bazda, mali yıl boyunca ortalama 500 çalışan sayısını aşan büyük bir grubun ana teşebbüsü olan Kamu Yararına Çalışan Kuruluşlar dışındaki büyük bir grubun ana teşebbüsleri.

1 Ocak 2026 veya sonrasında başlayan mali yıllardan itibaren (2026 ve 2027 mali yılları için gönüllü olarak kapsam dışında kalma seçeneğiyle):

• Mikro ölçekli teşebbüsler hariç olmak üzere, menkul kıymetleri AB'nin düzenlenmiş piyasalarında işlem gören küçük ve orta ölçekli teşebbüsler.

• Büyük ölçekli teşebbüsler olmaları veya menkul kıymetleri AB'nin düzenlenmiş piyasalarında işlem gören küçük ve orta ölçekli teşebbüsler olmaları kaydıyla, mikro ölçekli teşebbüsler hariç olmak üzere, küçük ve karmaşık olmayan kurumlar.

• Mikro ölçekli teşebbüsler hariç olmak üzere, büyük ölçekli teşebbüsler veya menkul kıymetleri AB düzenlenmiş piyasalarında kote edilmiş küçük ve orta ölçekli teşebbüsler olmaları kaydıyla, bağlı (captive) sigorta teşebbüslerine ve bağlı (captive) reasürans teşebbüslerine.

CSRD'ye uygun raporlama yapmak için bilgileri ayrı bir sürdürülebilirlik beyanı içinde açıklayabilir veya finansal raporlarınız içinde konsolide edebilirsiniz. Bu seçeneklerden hangisini seçtiğinizi açıklamalı ve bilgileri konsolide ettiyseniz kapsamın mali tablolarla aynı olduğunu teyit etmelisiniz. Ayrıca, gerekli bilgileri HTML formatında çevrim içi olarak yüklemeli ve Avrupa Tek Erişim Noktası veri tabanında arama ve karşılaştırma yapılabilmesi için dijital olarak etiketlemelisiniz.